HOÀNG KIM OANH, HỒNG NHAN TRI KỶ, TIỂU LUẬN

 

HOÀNG KIM OANH, HỒNG NHAN TRI KỶ

 

Cũng khoảng năm bẩy năm về trước, dường như 2014 gì đó không nhớ rõ, Tôi thấy và nghe Hoàng Kim Oanh nói chuyện lần đầu trong lần ra mắt Quán Văn kết hợp giới thiệu tác phẩm Một Phút Tự Do của Elena. Hoàng Kim Oanh là diễn giả thứ hai nói về tác phẩm này. Tà áo dài duyên dáng, tiếng nói chậm rãi và nhỏ nhẹ,và quan trọng là rất rõ ràng đã làm cả hội trường ngừng trò chuyện riêng để lắng nghe. Tôi thực lòng không nhớ rõ hết những gì Hoàng Kim Oanh nói hôm đó, chỉ còn cảm giác là diễn giả rất trân trọng với tác phẩm, và quyến rũ được người khác có chung lòng yêu thich này, nên hôm đó tôi đem về nhà hai thứ, cuốn truyện của Elena và lòng quý mến của Hoàng Kim Oanh.

Cơ duyên là trong những ngày ở Saigon, tôi có dịp gặp Hoàng Kim Oanh nhiều lần hơn ở tòa soạn Quán Văn. Có hai điều ghi nhận là luôn luôn có trên tay của Oanh là một xấp tài liệu, có thể là giáo án giảng dạy, có thể là biên khảo văn chương hay tư liệu nghiên cứu gì đó, nhưng tập giấy trên tay làm tiếng nói của Oanh giữa đám đông vẻ vẻ mô phạm, có vẻ chuẩn xác và khả tín. Điều ghi nhận thứ hai là trang phục. Phụ nữ mà, ra đường thì phải trang điểm, chút phấn hồng trên má, chút hương thơm trên áo và một chọn lựa trang phục phù hợp. Thường thì mỗi lần gặp nhau, là một trang phục thật hợp khuôn dáng. Oanh thật khéo khi luôn chọn cho mình một trang phục bắt mắt, không cầu kỳ mà thật duyên dáng.

Dù ghi nhận những đặc điểm đó, nhưng cái làm tôi mến HKO lại là tài năng và kiến thức về văn học mà cô thủ đắc. Cô giáo Hoàng Kim Oanh tốt nghiệp Đại Học năm 1979. Khoá đầu tiên của ĐH Sư phạm Thành Phố. Dạy cấp 3 ở Trường Cấp 3 Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang - còn gọi là U Minh Thuợng, cách SG 1 ngày xe, hơn nửa ngày đò. 1984 chuyển lên Cấp 3 Rạch Sỏi. Về lại Sài Gòn 1996 sau 18 năm “lưu lạc” miền Tây cho nên kiến thức về miền sông nước Nam Bộ ghi dậm nét trong ký ức của cô, và còn là ảnh hưởng vào tác phong bình dị của Oanh trong trò chuyện. Hoàng Kim Oanh am tường thơ văn miền nam và đặt vào đó những trân trọng quý mến . Hoàng Kim Oanh có thể đọc ngay, phân tích và bình luận về thơ Tô Thùy Yên, Nguyễn Tất Nhiên, Nguyên Sa, Thanh Tâm Tuyền. Mai Thảo .. .và nhiều người nữa..một cách tự nhiên như nằm sẵn trong đầu.

Sau khi rời miền Tây, Oanh về day Tiếng Việt, Văn học Việt Nam và Văn học nước ngoài tại ĐH Sài Gòn đến khi nghỉ hưu 2012. Hiện nay tiếp tục dạy đại học tại trường Huflit, và tham gia đào tạo sau ĐH cho các trường ĐH Khoa học xã hội & Nhân văn Tp, Đh Văn Hiến, Đh Trà Vinh... Ngoài sự yêu thích, Hoàng Kim Oanh là một người chuyên nghiệp về giảng dạy văn học, cho nên bình luận, phân tích thơ văn là một khả nặng đặc biệt của nàng. Bài viết này sẽ không sa lầy vào một phần việc mà tôi biết , tôi không thể làm được như Oanh. Bài viết sẽ nói về những ghi nhận của một người bạn, nói về một người bạn mà thôi.

Năm đó, tôi về Việt Nam và ở lại Saigon ăn Tết. THoáng thế mà đã gần hai muoi năm tôi không được hưởng cái không khí đón tết ở Saigon. Cái không gian thật kỳ lạ của một chộn rộn náo nức, dường như tất cả mọi người đều chờ đợi trong ước mong sẽ tốt đẹp hơn trong năm mới, sẽ xóa đi thật hết cái nỗi buồn, nỗi lo của một năm sắp trôi qua . Xe cộ chạy ngập đường ai cũng hối hả , và tôi cũng lấy chiếc xe gắn máy của người cháu , chạy suốt từ đông qua tây, từ nam qua bắc, cũng xôn xao, cũng náo nức , cũng bận rộn dù thật sự không bận rộn gì cả. Nhưng cái chộn rộn đó cũng đột ngột biến đi như khi nó đột ngột tàn về hồi nủa tháng trước. Ngày sát cuối năm thành phố vắng hẳn. Xe cộ thưa thớt hơn , những gì cần thiết chuẩn bị cho cái ăn cái uống cái chơi của ngày tết lắng xuống bên ngoài đường để chỉ còn xuất hiện trong từng mái nhà nhỏ. Người ta bày biện bàn thờ, lau chùi quét tước nhà cửa, chưng thêm bông hoa và có lẽ nhiều người đang ngồi thu dọn cửa nhà và suy nghĩ tổng kết cuối năm. Chắc Hoàng Kim Oanh cũng vậy, Có lẽ (nghĩa là do tôi nghĩ ra thôi) khi đang sắp xếp lại nhà cửa và bàn viết, nhìn những cuốn sách xếp ngổn ngang trên bàn, Hoàng Kim Oanh viết trên facebook: “Mỗi cuốn sách được tặng không chỉ mang nội dung mà tác giả muốn gửi gấm, mà khi còn gói cả một ân tình chất chứa trong đó. Nhìn những cuốn sách trên bàn, nghĩ tới từng tác giả ký tặng và có cảm giác ấm cúng như đang trực tiếp chuyện trò, câu chuyện tâm giao.” Tự nhiên cảm thấy tiếc, năm này mình chưa kịp in một cái gì đó gửi Oanh , để những lúc cuối năm như thế này cô ta có dịp Nhớ, Nghĩ về mình.

Sáng 30 tết, ngủ dậy, gọi cho Đoàn văn Khánh và Nguyên Minh, rủ đi uống cà phê.Saigon thật lạ, khi họ ăn tết , họ kéo mọi người cùng nghỉ ăn tết theo mình. Từ khu nhà Nguyên Minh ở Bình Thạnh, chạy qua Phú Nhuận rồi về quận 1, những quán cà phê thân quen đóng cửa im ỉm. Cả ba chạy vòng vòng một lát mới tìm gặp một quán cà phê đối diện nhà thờ Đức Bà mở cửa. Quán nằm ngay trung tâm thành phố và cũng gần nhà Hoàng Kim Oanh, Nguyên Minh gợi ý hay là gọi Oanh ra uống ca phê cuối năm đi.

Trời đã về chiều, khu vực bùng binh trước nhà thơ vắng tanh không người qua lại, thỉnh thoảng mới có một chiếc xe chạy ngang qua vội vã, còn có mấy tiếng đồng hồ nữa là bước qua ngày mới tháng mới và năm mới. Năm đó, Oanh vừa có cậu con trai đi du học Hoa Kỳ. Tấm lòng người mẹ nhớ con cộng thêm môi trường hoạt động ngành giáo dục, tạo cho Oanh những âu lo thật nhiều về đời sống bên Mỹ. Sợ con ham chơi bỏ học, sợ

con ham học bỏ ăn, sợ con chao đảo vì đời sống mới lạ .. ..Oanh kể nhiều chi tiết bất an và hỏi tôi nghĩ thế nào. Nghĩ gì chứ? Tôi nói với Oanh rằng khi con chim đủ lông đủ cánh bay ra khỏi tổ là con chim đã trưởng thành. Những câu của chàng trai đó nói với mẹ chứng minh được cái suy nghĩ độc lập và chỉ có sự suy nghĩ độc lập mới làm cho con người tự đứng được trên đôi chân của mình. Em là cô giáo, em có thể gửi tới chàng ta những lời hướng dẫn, nhưng đừng bao giờ mong rằng chàng ta sẽ là cái bóng của em để đi, bởi vì chẳng có cái bóng nào sống được khi không có hình đâu. Buổi trò chuyện cuối năm đó, mang rất nhiều tâm sự riêng tư, và thực sự đem lại cho tôi lòng tôn trọng thật sự với một người mẹ nhân hậu và một cô giáo đầy ắp tình yêu thương học trò.

Khi viết những dòng chữ này(2021), Chàng trai kỳ vọng của Hoàng Kim Oanh đã hoàn thành Đại Học tại Hoa Kỳ, đã trở về với Bà Ngoại, với Ba mẹ , mang theo tính cách trưởng thành đầy chững chạc và chỗ dựa thật vũng chắc của một Hình chứ không hề làm Bóng cho một ai.

Chẳng phải mình tôi nhớ về cuộc chuyện trò chiều ba mưới đó, mà Hoàng kim Oanh cũng ghi lại trong “Bâng Khuâng chiều ba Mươi” đăng trên Quán Văn số 43:

“.Ôi, kí ức chiều ba mươi cứ thế mà tuôn trào.

Một phút đắn đo.

- Dạ, em ra. Một chút chắc được.

Tôi muốn tặng mỗi anh vài búp trà sen đặc biệt Viên Trân vừa gửi đến. Tôi muốn gửi mấy anh nước mắm Phú Quốc Kiên Giang đượm nồng hương biển.

Chiều ba mươi, Sài Gòn phố phường thênh thang. Người tứ xứ đã về cố quận vui đón xuân bên bếp lửa gia đình. Người Sài Gòn chánh cống không đi chơi xa thì bận rộn bao lo toan cho ngày đầu năm mới mọi thứ viên mãn tốt lành.

Quán café đối diện nhà thờ Đức Bà dừơng như toàn khách Tây. Ai cũng thong dong, thư thả.ngược hẳn cái tất bật đông đúc ồn ào chen chúc khuân khuân vác mua mua bán bán ở các khu dân cư, đặc biệt là các chợ của Sài Gòn. Chúng tôi nhìn quanh quất, Vietnamese hình như chỉ có mấy anh em nhà Quán Văn ngẫu hứng du xuân đột xuất chúng tôi. Bốn anh em mừng vui tíu tít đôi câu. Mỗi người gọi một thức uống. Chẳng hẹn mà tất cả đều gọi crème Chocolate. Món ruột của tôi. Anh Minh cũng vậy... Cuối năm, có lẽ để nhớ chút ngọt ngào.

Bóng chiều cứ thế từ từ buông.

Có cái gì xôn xao khó tả.

Tự nhiên tất cả đều lặng im.

Anh Nguyễn Minh Nữu hỏi thăm về con trai đi học xa. Bỗng dưng tôi bật khóc. Mẹ thì nhớ thì mong, có khi chỉ nghĩ đến con phương xa một mình nước mắt đã rơi, vậy mà nó email về: “Mẹ cứ vui, cứ sống cuộc sống của mẹ, đừng ủy mị như thế.. .Không lẽ mẹ của con lại tẻ nhạt như thế ư? Con Ôn.

Anh cũng chia sẻ chuyện con cái phương Tây nói chung và chính anh sau khi kể câu chuyện cảm động về đưa con bị thương tật sau chiến tranh, khi trở về gọi điện báo con sẽ về đón năm mới cùng bố mẹ với một người bạn tàn phế đôi chân. Mẹ anh đã từ chối người bạn tàn phế ấy. Linh tính.. .ngay sau cú điện thoại ấy, bố mẹ anh chạy ngay đến khách sạn con ở. Trời ơi, một người lính mất cả chân tay vừa từ tầng cao nhất của khách sạn lao xuống tự vẫn. Con ơi. Sao con không nói đó là con. Dù con như thế nào, lành lặn hay mất hết tứ chi, con vẫn là con của mẹ. Thông điệp mà anh chia sẻ: Hãy nói cho con biết, lúc nào bố mẹ cũng bên con và yêu thương con cho đến hơi thở cuối cùng.”

Hoàng Kim Oanh cộng tác với Quán văn từ gần mười năm nay. Khởi đầu là tham gia bài viết, rồi gần giũ hơn là người tiếp tay làm Diễn giả trong các buổi ra mắt sách. Nhưng tôi nghĩ, đóng góp lớn nhất của Kim Oanh chính là đưa Quán Văn vào môi trường giáo dục mà cô đang hoạt động. Đầu tiên là Kim Oanh bỏ tiền túi ra mua mỗi kỳ phát hành chừng mươi cuốn, cô gửi tới các bạn dậy cùng Trường, dậy cùng khoa, hoặc gặp gỡ trong các sinh hoạt giao lưu giữa các Đại Học , rồi sau nữa là các học trò Trung Học cũ nay đã ra trường mà cô biết năng khiếu văn chương. Lần này gửi nhóm này, lần sau gửi nhóm khác .. ..những người nhận được Quán văn lần lần thì sẽ trở thành thân hữu, bạn đọc và có cả trường hợp là tác giả của Quán văn sau này. Thực hiện tờ báo Văn Học thì đương nhiên là người hoạt động về văn học, nhưng với hệ thống phát hành như hiện nay, tờ tạp chí phải tìm được những người ham học, hay suy nghĩ và thích văn học cùng tiếp tay phổ biến thì sân chơi mới còn lưu giữ được. Năm 2019, Hoàng Kim Oanh đến Mỹ lần thứ hai. Lần đầu năm 2009 dự hội thảo quốc tế ở Philadelphia. Thì chúng tôi chưa biết nhau. Lần thứ hai này Kim Oanh tham dự Đại Hội cựu học sinh Trưng Vương, tổ chức tại vùng Washington DC và kết hợp tìm gặp những thân hữu văn học đã quen tên, và có khi chưa từng được gặp.

Dịp này, ngoài những buổi Kim Oanh gặp gỡ với các cựu nữ sinh Trưng Vương khắp nơi về dự đại hôi, tôi có dịp đưa Hoàng Kim Oanh tới gặp gỡ các Anh chị như Trương Vũ + An, Phạm cao Hoàng+ Hoa, Nguyễn Tường Giang+ Oanh, Nguyễn thị Thanh Bình, Lê thị Ý, Lãm Thúy , Nguyễn Minh Nữu+Mai. Phạm Thành Châu, Thúy Diệm, Phó Hồng Hà, Đinh Trường Chinh. Và trên đường về Cali để lên chuyến bay về Việt nam đã ghé thăm gặp gỡ anh chị Lữ Quỳnh, có những gặp gỡ với các anh Thành Tôn, Phạm Phú Minh.

Một cuộc thăm viếng nữa do bạn bè Trưng Vương của Kim Oanh đưa đi, sau đó Kim Oanh ghi lại thật đẹp và trân trọng, là khi thăm viếng một địa điểm văn học của thành phố Richmond, Tiểu bang Virginia:

Đó là :Poe in Richmond, VA

“Một trong 4 nơi chốn được coi là quê hương của Edgar Alan Poe. Thi tài này ra đời ngày 7.10. 1809 ở Boston. Và mất ở Baltimore 19.1.1849. Nhưng Richmond là nơi Poe lớn lên trong u sầu côi cút sau khi chứng kiến cái chết lạnh lẽo của mẹ, nơi kết hôn bí mật cùng cô em họ 13t - nàng “Annabel Lee”xinh đẹp dịu dàng mà yểu mệnh; nơi những trang viết đầu tiên của ông ra đời và tài năng văn chương nảy nở, lan tỏa khg chỉ trên quê hương nước Mỹ mà còn vượt qua nhiều biên giới quốc gia Âu, Á. Năm 2009 dự hội thảo quốc tế ở Philadelphia mình đã đi thăm đuợc 2 nơi: (1) Edgar Allan Poe National Historic Site ở Phily và (2) thành tâm tưởng tiếc đặt một bông hồng lên mộ EAP ở Baltimore. Lần này, tranh thủ đến nơi thứ ba luu giữ bao nhiêu kỷ vật ấu thời buồn đau và sự nghiệp văn chương lừng lẫy qua từng trang viết... Một ngon nến khi Poe viết “Annabel Lee”. Vài vật dụng đơn sơ.... Chiếc ly, ngòi bút lông, những trang giấy úa vàng nguệch ngoạc... Xúc động làm sao vài sợi tóc của EAPoe vẫn được trang trọng trưng bày...

Thảy làm chứng nhân cho một thiên tài Edgar ở Richmond...

Ôi Edgar Poe!

Người luôn tự nhận mình là một quý ông Virginian, Con người của đau thương nghiệt ngã cút côi đói nghèo bất hạnh ấy chắc đâu biết đâu ngờ cái bóng của mình sau khi mất, 170 năm nay đã, đang và mãi in sâu vào biết bao trang thơ, truyện trinh thám, kinh dị, viễn tưởng cũng như lý thuyết xây dựng truyện ngắn (short story) của văn chương thế giới...

Trong đó, có nhiều cây bút lỗi lạc của VN...

Thời gian có nhoà trong vô tận

Dòng người vẫn tìm đến ngôi nhà lưu niệm này mỗi ngày, mỗi ngày, tìm lại từng dấu vết về một con người kỳ lạ, làm nên một phần di sản văn chương Mỹ.

Học sinh trung học, cao đẳng, đại học vẫn đến chốn này dựng lại những câu chuyện Poe từng tưởng tượng nhưng phản ánh cả một thời đại đổ vỡ của niềm tin và giá trị con người...

Nevermore Nevermore Edgar Allan Poe □

18.10.19

Năm 2020 là năm của dịch bệnh , là năm của cách ly và cũng của cả chia ly. Tôi gửi tới bạn bè một thư : “là nỗi thèm khát được sống như ngày xưa. Nay thì mỗi người trong một góc riêng, tự phong tỏa mình và đối diện với im lặng, thanh vắng, cách ly với cuộc sống bên ngoài. Khi bị cách ly hay tự cách ly với xã hội, mỗi người trở thành một ốc đảo riêng tư và vô cùng tịch mịch. Chúng ta vẫn phải ăn, vẫn phải thở nhưng dường như rơi vào nhàm chán với chính mình. Mọi chia sẻ dù vui hay buồn đều như đối diện với bốn bức vách, và nỗi cô tịch kéo dài.”

Và đề nghị mỗi người tự vị trí riêng mình, hãy viết xuống những suy nghĩ và cảm xúc để tập họp chung thành một Ghi Nhận 2020. Hoàng Kim Oanh nhận lời ngay, và gần cuối thời gian nhận bài mới gửi tới một ghi nhận. Là một ghi nhận đắng lòng: Hoàng Kim Oanh ghi lại những cuộc chia tay của năm 2020.

Những cuộc chia ly mùa dịch, Hoàng Kim Oanh nhắc tới Nguyễn Chí Sơn, Nguyễn Dương Quang, Lê Phương Uyên, Nguyễn Đức Sơn, Hoàng Hương Trang, Mang Viên Long .... Những chữ viết trong đoản văn rời này làm não lòng quá, làm tiếc nhớ quá và cũng chí tình quá với người nằm xuống , và cho những người còn ở lại đây nhói ở tim mình.

Xin trích lại một đoạn ngắn Oanh viết về Lê Phương Uyên: Người đầu tiên của nhóm Quán Văn ra đi năm 2020:

“Thời gian từng giọt nặng nề,

Xa xăm đôi mắt bốn bề quạnh hiu..”

(Lê Phương Nguyên)

Tôi sẽ mãi nhớ về anh với đôi mắt đăm chiêu, nụ cười hiếm hoi nhẫn nhịn một đêm Giáng sinh Sài Gòn ngày tôi biết anh lâm bệnh dữ. Tôi sẽ mãi nhớ về anh cùng hương Lavender tím ngát thuỷ chung bè bạn tiếp thêm nguồn năng lượng tích cực những ngày anh vuột khỏi tay Thần Chết mùa hè 2019 khi chúng tôi đến thăm anh ở điền trang. Tôi sẽ mãi nhớ về anh hình ảnh cảm động anh đang thiêm thiếp trên giường bệnh bệnh viện ĐHYD bỗng choàng mắt dậy và đòi ngồi lên khi anh Sông Ba nói vào tai anh “có chị HKO đến thăm nè”. Niềm vui ngắn ngủi nhỏ nhoi. Nỗi buồn dài ở lại, anh Lộc Xuân ơi!

Dịch bệnh thế giới bùng phát dữ dội không chỉ một, hai mà tất cả các lục địa. Sài Gòn cũng “phong thành” từ 16.3.2020. Rồi 30.3.2020, mọi nẻo đường ra Bắc vào Nam đều phong toả đến 23.4.2020. Hai tháng cách ly. Mọi hoạt động dường như ngưng lại. Stay at home. Stay at home. Xin em ngồi yên đấy. Ở nhà là yêu nước. Đeo khẩu trang là yêu nước. Rửa tay là yêu nước. Vâng. Vâng. Việt Nam tội nghiệp của tôi. Bình thường, mọi thứ đã quá tải. Nhất là bệnh viện. Địa ngục cho những ai không có nhiều tiền. Cực hình cho những ai đi theo ân huệ ban phát của Bảo hiểm y tế suốt 30 năm làm lụng tích cóp đóng... Chỉ cần 1 ca lây, truy tìm đường đi cả 100 ca. Chỉ 100 ca dương tính nhân với 100 ca F1, F2, F3. Hệ thống y tế vốn đã thiếu và yếu của VN không biết sẽ. đi về đâu hỡi em.

Không gặp lại nhau cả hai năm nay rồi, vẫn liên lạc qua facebook, Email mỗi khi cảm thấy cần, mỗi khi cảm thấy trống trải và mỗi khi cảm thấy cần chia sẻ. Một người bạn văn, có lần gửi tới tôi một đoan Clip ngắn, bài phát biểu của Hoàng Kim Oanh trong một buổi sinh hoạt về đề tài Viết về Saigon do Hội Nhà văn Thành phố tổ chức, Lần đó, Kim Oanh đề cập đến tập bút ký Thương Quá Saigon của tôi với sự quý mến rất riêng, sau đó, chuyển tặng ban Tổ Chức tác phẩm này. Chợt nhớ có lần,Trần Dzạ Lữ nói với tôi rằng “Hoàng Kim Oanh không chỉ là bạn với ông, mà là một Hồng Nhan Tri Kỷ với ông trong văn học.” Vâng, vậy thì bài viết này xin được đặt tên là Hồng Nhan Tri Kỷ Hoàng Kim Oanh, và xin kết thúc bằng một bài thơ mới nhất của Hoàng Kim Oanh, bài thơ như cùng tâm sự với rất nhiều người, vào thời điểm vẫn còn giãn cách xã hội này:

Tiếng còi tàu hôm nay không về ngang ga Bình Triệu 1h. 2h. 3h...

có chuyến tàu nào về ngang tôi không?

Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay không rung 4h. 5h...

Ban mai bỗng không phải ban mai Cái ban mai quen thuộc đi đâu?

Sài Gòn đã thức.

Những chiếc xe tải từ ngoại ô đang vào thành phố tiếng bánh xe miết vào lòng đường nhựa. tiếng thắng rít trên đường như có gì rạn vỡ.

Sở thú hôm nay không nghe vẳng lại tiếng cọp gầm, vượn hú xa xa ừ. lâu rồi. không biết chúng còn sức để gầm để rú lâu rồi...

Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay không rung Ban mai bỗng không phải ban mai Cái ban mai quen thuộc đi đâu?

Tôi chờ tiếng chim chích chòe chim sẻ chim sâu chút nữa thôi. 5h.6h...

sáng nào cũng thi nhau nhảy trên nóc nhà hàng xóm

nhảy nhót trên mái hiên cửa sổ nhà tôi

ríu rít hỏi han nhau

như đêm qua ai còn ai mất

như hôm nay lời chúc an lành

ríu rít. ríu rít.

Tôi cố thu mình thật nhỏ.

Tôi cố nín từng hơi thở ước gì có thể vô hình.

ước gì có thể biến mất khỏi những ồn ào phố chợ người xe ít phút nữa thôi sẽ xé đêm yên tĩnh

để cuộc chuyện trò ban mai không ai phá hỏng

để ban mai còn là ban mai.

thanh khiết. vẹn nguyên.

từng âm thanh vạn vật giao hoà

như cuộc đời

chính nó

hồn nhiên bản năng trong trẻo ban sơ

Tôi soi gương khuôn mặt của đêm úa nhàu. xộc xệch.

tôi đánh phấn khuôn mặt của đêm

tô chút phấn hồng

vẽ thêm màu son mới

đánh lừa mình. vọng ảo chút thanh xuân.

ôi ban mai. có còn là ban mai.

phấn son cũng chỉ là son phấn

lạ lẫm cả khuôn mặt mình.

hay khuôn mặt của đêm.

sáng nay sao tất cả đều im lặng.

im lặng

im lặng

có phải bình minh không về không?

Chuông nhà thờ Thị Nghè hôm nay sao không rung? Thị Nghè,

04.03.2021

Nguyễn Minh Nữu.

22.04.2021